VAKUM POMPASI - Vakum Hakkinda Bilmeniz Gerekenler

1-Vakum Nedir?

Vakum teknik literatürde “boşluk” ve “basınçsız ortam” anlamlarına gelmektedir. Buradan yola çıkılarak vakum’un kısa tanımı şöyle yapılabilir :

Vakum bir gaz’ın basıncının normal atmosferik basınçtan düşük olması durumudur.

Vakum bir gaz’ın birim hacimde bulunan molekül sayısının atmosferde bulunan miktardan az olması durumudur.

2-Vakum’un kısa tarihçesi

İtalyan bilim adamı Toricelli 1664’te içi cıva ile doldurulmuş bir ucu kapalı uzun bir tüpün içinde cıva bulunan bir kaba açık ucu alta gelecek şekilde yerleştirilmesi halinde tüpün üst kısmında vakum oluştuğunu keşfetti. Bu tüpte bulunan cıvanın, kaptaki cıvaya etkiyen atmosferik kuvvet ile tüpte kalan cıvanın dışarıya akmak için yaptığı basınç eşitlenene kadar tüpten kaba akması nedeniyle oluşmaktaydı. Tüpte kalan civanın yüksekliği (civa sütunu) kaydedildi ve Toricelli hava basıncının artmasıyla birlikte tüpteki civa yüksekliğinin de arttığını keşfetti. Böylece ilk barometre keşfedilmiş oldu. Deniz seviyesindeki standart atmosferik basınç 760 mmHg veya 760 torr dur. Bu birim halen dünyada yaygın olarak kullanılmaktadır.
Daha sonra saygın Fransız matematikçi Pascal 1646’da hava basıncının deniz seviyesinden yükseldikçe düştüğünü ispatlamak için üvey kardeşini bir Toricelli barometresi ile Puy de Dome dağına gönderdi. Deniz seviyesinden yaklaşık bir mil (1.5 km) yükseklikte cıva sütunu 76 mm düşmüştü. Şu anda kiloPascal (kPa) birimini Pascal’a borçluyuz. Ayrıca bir newton metrekare (N m2)’lik bir basınç’ta, bir pascal olarak bilinir.

3-Milibar ve 10‾ şeklindeki ifadeler nelerdir?

Avrupa’da çoğu pompa üreticisi kaba ve orta vakum seviyesindeki değerleri milibar (mbar) cinsinden değerlendirmektedir. Mili hatırlayacağınız gibi bütünün binde biri anlamına gelmektedir. Bar ise deniz seviyesindeki normal atmosferik basınca eşdeğer olan bir basınç birimidir. Bizler yaklaşık 1000 mbar (veya 1 bar) atmosferik basınç altına yaşamaktayız. 0 mbar mutlak vakum demek olup dünya yüzeyinde erişilmesi mümkün olmayan bir değerdir. Buna göre 1x10-3 (0.009 mbar) ile 1000 mbar arasındaki bir değer orta hassas bir vakum pompasının genelde ulaşabileceği bir basınç değerini göstermektedir.
Bununla birlikte vakum değerlerinin milimetre cıva sütunu (mmHg) şeklinde ifade edilmesi de halen yaygın bir uygulamadır. Eğer vakumetreniz mmHg kalibresindeyse hangi tür kalibreye sahip olduklarını kontol edin. Normal atmosferik basınçta vakumetreler ya 760mmHg (mutlak) veya 0 mmHg (gösterge) değerlerinden birini göstermek üzere kalibre edilir. Bu hangi pompanın kullanılması gerektiğine karar verilirken bazen oldukça kafa karıştırıcı olabilmektedir. Örneğin 20 mmHg (gösterge) = yaklaşık 985 mbar iken 20mmHg mutlak = yaklaşık 30 mbar’dır!

4-Hektopascal nedir?

Bir hektopascal (genelde meteorolojide kullanılan bir birimdir) bir milibar ile aynı değeri ifade eder ve vakum teknolojisinde de kullanılır.
1 Pa = 1Nm-2 = 1 bar = 1000 mbar = 105Nm-2 = 105 Pa.

Buna göre 15°C’de deniz seviyesindeki standart atmosferik basınç aşağıdaki gibidir :
= 101 325 pascal (N m-2) = 1.013 25 bar = 1013.25 mbar = 101.325 kPa = 760 Torr = 14.7 psi(a)

5-Torr nedir?

Avrupa’da 1/1/1978’den beri resmi ve iş yazışmalarında “torr” biriminin kullanımı yasaktır! Amerika ve Türkiye’de ise halen yaygın olarak kullanılmaktadır. Pratik olarak kullanıcı 1000 mbar’ın yaklaşık 750 torr’a ( veya 4mbar’ın 3 torr’a) karşılık geldiğini hatırlayabilir.

6-Havanın bileşenleri nelerdir?

Hava, %20.95 oksijen, %78.09 azot, %0.93 argon, %0.03 karbondioksit ve eser miktarda diğer bazı gazlardan oluşan bir gaz karışımıdır. Buna ek olarak hava sıcaklığına ve su kaynağına bağlı olarak değişen yüzdede daima su buharı içerir.

7-Hava basıncı nedir?

Hava basıncı yukarıda açıklanan gaz karışımının dünya yüzeyine uyguladığı basınçtır. Bu basınç hava değişimlerine (alçak/yüksek) ve deniz seviyesinden yüksekliğe göre değişir.

8-Normal (nominal) hava basıncı nedir?

Deniz seviyesinde 15°C’de ‘normal’ hava basıncı 1013,25 mbar’dır.

9-Boyle-Mariott yasası nedir?

P(basınç) x V(hacim) = sabit. Sabit bir sıcaklıkta bir gazın basıncı hacimle ters orantılıdır.

10-Barometrik telafi nedir?

Standart vakumetreler yalnızca vakumlanan ortam ile atmosferik ortam arasındaki basınç farkını ölçebilirler. Bu durumda, gerçek atmosferik basınç (hava basıncı) ve denizden yükseklik dikkate alınmadığı için standart vakumetreler aslında ölçüm aygıtları değil göstergelerdir. Ölçüm aygıtı’nın içinde basınç değeri kalibre edilmiş referans haznesi bulunması halinde bu cihazlara “barometrik telafili ölçüm aygıtları” denilmektedir. Bu cihazlar hava basıncı veya deniz seviyesinden yükseklik değişimlerinden etkilenmeksizin daima doğru değeri ölçebilirler. Dijital ölçüm aygıtları genellikle barometrik telafilidir.

11-Hava basıncı ve deniz seviyesinden yükseklik arasındaki ilişki nedir?

Deniz seviyesinden yükseğe çıkıldıkça atmosferik basınç düşer. Aşağıdaki tabloda çeşitli yüksekliklerdeki basınç değerleri yer almaktadır.

12-Deniz seviyesi ve üstündeki basınç değerleri

Deniz seviyesinden yükseklik / Hava basıncı
(1013 mbar normal basınçta)
H [m]	P [mbar]
0	1013
111	1000
200	987
275	973
467	960
545	947
655	933
775	920
1000	895
2000	791
5000	540
8848	330
10 000	264
20 000	55
35 000	6
45 000	2

13-Vakum değeri ölçmede hangi ölçüm cihazları kullanışlıdır?

Günümüzde dijital göstergeli, ulaşılan en düşük basınç değerini hafızada saklayabilen, mutlak ve fark basınç ölçebilen vakumetreler uygulamada daha iyi çözüm sunmaktadır. Mekanik vakumetreler dijital versiyonlarına göre daha az hassastır ve darbelere karşı korunmaları gerekir. Dijital vakumetrelerin bazı tipleri çok hassas değerleri ölçmeye uygun üretilirler (0.01 mbar gibi) Özellikle iki kademeli ve turbomoleküler pompalarla çalışırken bu tip vakumetreler kullanılmalıdır.

14-Suyun kaynama sıcaklığı nedir?

Bu değer değişkendir! Normal basınç altında (1013 mbar) su 100°C’de kaynar. Düşük basınçlarda suyun kaynama noktası da düşer, hatta 6,1 mbar’da su 0°C’de kaynar!

Buharlaşma basıncı / Suyun kaynama noktası / Basıncı

Basınç (mutlak)	Kaynama Noktası	Buharlaşan Hacim	“ % ” Vakum
[ mbar ]	[ o Celsius ]	v ” [ m3/kg ]
0,1	-42,2	10660	99,99
0,5	-27,4	2269
1	-20,4	1167	99,9
2	-12,9	600
3	-8,4	407
4	-5,1	309
5	-2,4	250	99,5
6	-0,2	210
6,1	0,0	206
7	1,9	181
8	3,8	160
9	5,5	143
10	7,0	129	99
11	8,4	118
12	9,7	109
12,3	10,0	106
13	10,9	101
14	12,0	94
15	13,0	88
20	17,5	67	98
23,4	20,0	57,8
25	21,1	54,3
30	24,1	45,7
35	26,7	39,5
40	29,0	34,8
50	32,9	28,2	95
60	36,2	23,7
100	45,8	14,7	90
200	60,1	7,65
300	69,1	5,23	70
500	81,4	3,24	50
800	93,5	2,09
900	96,7	1,87	10
950	98,2	1,78	5
1000	99,6	1,69
1013	100	1,67	0

15-Rotary Vane (Paletli) vakum pompaları nedir?

Paletli vakum pompaları temelde basit mekanik pompalardır. Silindirik bir alana eksenden kaçık olarak yerleştirilen bir rotor ve rotorun üzerinde hareket eden paletlerden meydana gelirler. Yağ sirkülasyonlu ve kuru çalışan tipleri bulunur. Dönmenin getirdiği santifrüj kuvveti paletlerin silindir iç duvarına temas etmesini sağlar. Yağ sirkülasyonlu tipler daha yüksek vakum hassasiyetine sahiptir. Tek kademeli yağ sirkülasyonlu vakum pompaları en fazla 0,5 mbar basınca ulaşabilir ve atmosferik basınca karşı çalışabilir. 1000 ve 100 mbar aralığında tam pompalama kapasitesi (nominal debi) ile çalışırlar. Daha düşük basınçlarda bu kapasite büyük ölçüde düşer, pompanın ulaşabildiği son basınç değerinde ise debi sıfıra iner. Günümüzde 3 m3/h – 1600 m3/h arasında değişen kapasitelerde paletli pompalar üretilmektedir.

16-Yağ sirkülasyonu nedir?

Yağ sirkülasyonlu tip vakum pompalarında, yağ sürekli olarak dolaşım halindedir. Vakum etkisiyle yağ karterinden pompaya emilen yağ, hava girişinden alınan hava ile tekrar kartere püskürtülür. Çok düşük bir miktar hariç kayba uğramaz. Su, kir, aşındırıcı ve tüm diğer yabancı maddeler pompa yağında birikir.

17-Yağın bir yağ sirkülasyonlu pompadaki görevleri nelerdir?

Yağın pompada üç temel görevi vardır bunlar: yağlama, soğutma ve sızdırmazlıktır. Pompanın hareketli elemanlarının aşınmasını engeller, oluşan ısının uzaklaştırılmasını sağlar ve paletler ile stator arasında sızdırmaz bir film tabakası oluşturarak pompanın yüksek hassasiyete ulaşmasını sağlar.

18-Once Through (Sirkülasyonsuz) vakum pompaları nedir?

Yüksek su buharı yüzdesi veya agresif gazlar içeren çalışma ortamlarında sirkülasyonsuz vakum pompaları kullanmak bir çözümdür. Statorun içindeki yağ miktarı sirkülasyonlu bir pompaya göre çok azdır, fakat bu yağ geri döndürülmeden atılır. Günümüzde bu tip pompalar kuru vidalı pompalarla değiştirilmektedir.

19-Pompayı açık alanda kullanırken dikkat edilmesi gereken hususlar nelerdir?

Dış ortamın sıcaklığına ve pompa tipine bağlı olarak farklı türde bir yağ kullanılabilir. Sıvı filtreler soğuktan donabilir ve sistemi tümüyle bloke edebilir. Pompa mutlaka aşırı sıcaktan, soğuktan ve yağıştan korunmuş olmalıdır. Su sirkülasyonlu pompalar eğer önlem alınmazsa donabilir.

20- Vakum pompaları sevk edilirken neden işletme yağı boşaltılır.

Nakliye sırasında oluşabilecek sarsıntılar sonucu pompa yağı stator’un alt bölgesinde toplanabilir yada ekzost filtresi bölümüne dolabilir. Pompa çalıştığında bu durum paletlerin kırılmasına dahi neden olabilir. Bu nedenle pompa devreye alınırken dikkat edilmesi gereken nokta yağ karterine gerekli mitarda yağ konulmasıdır, yağ ilavesin’den sonra pompa el ile birkaç tur döndürüldüğünde paletlerin yağlanması sağlanır ve hasar görmeleri önlenmiş olur. Yapılan tüm uyarılara rağmen zaman zaman pompalara yağ ilavasi ünutulmakta ve pompa hasar görmektedir.

21- Ekzost filitrelerinin pompadaki görevleri nelerdirdir?

Ekzost filitreleri pompanın yağ buharı atmasını engellemek amacı ile bünyesinden geçen ekzosttan atmosfere bırakılan havayı temizler. Ayrıca pompa yağının zerreciler halinde atılmasını engellediği için pompa yağının kısa sürede azalmasını ve pompanın yağsız kalmasını önlemiş olur.

22- Ekzost filitrelerinde olaşabilecek bir tıkanma hangi sorunlara neden olabilir?

Tıkanmış ekzost filitreleri pompanın motorunun zorlanarak daha yüksek amprde akım çekmesine neden olur, ayrıca pompanın Eksozt çıkışından ‘Mavi duman’ attığı görülür.Pompa normalden daha fazla ısınır.Eksozt filitreleri (yağ buharı ayırıcıları) bir tarafları kapalı şekilde üretilir, bu sayede yağ buharı filitrenin içine doğru sıkıştırılır ve zerrecikler halindeki yağ filitre elementleri tarafından toplanarak damlacıklar halinde yağ karterine döndürülür.Eğer filitre tıkanırsa yağ karterinin içerisinde oluşabilecek basınç filitreleri ve sızdırmazlık elemanlarını kullanılmaz hale getirbilir. Budurumda pompanın eksozundan çıkan hava filitre edilmemiş olur.

23- Eksozt filitrelerinin sağlamlığı nasıl test edilebilir?

Pompa sistemden ayrılır ve hava girişi açık olacak şekilde çalıtırılır. Yağ karteri üzerinde bulunan yağ dolum girişine manometre takılır.Eğer karterin iç basıncı belirli değerin üzerinde ise (0,6 bar) Eksozt filitrelerinin değiştirilmesi tavsiye edilir.

24- Pompanın su buharı geçirme kapasitesi değeri ne ifade eder?

Pompanın su buharı geçirme kapasitesi bir vakum pompasının yağ karterine çekilen su buharı ile başa çıkabilme yeteneğinin göstergesidir.Eğer çekilen buhar pompanın kapasitesinin üzerinde ise pompa yağı ile etkileşime girerek yağı kullanlmaz hale getirebilir.Gaz dengeleme(Gaz Balast) valfinin kullanımı pompanın kabul edebileceği buhar miktarını arttırır ancak pompanın olaşabileceği nihayi vakum değerinde bir miktar düşüşe neden olur.

25- Gaz balast nedir?

Gaz balast valfi pompanın içine buharın yoğonluğunu düşürmek üzere ince bir hat halinde hava girişi sağlar bu sayede su buharının buhar halinde kalması ve pompanın yağına karışmadan pompayı terk etmesi sağlanmış olur.

26- Vakum hatları için en uygun boru çapı nedir?

Bu değer ortam koşullarına bağlı olarak değişkenlik gösterebilir. 90° keskin döşler ve büyük kapasiteli pompara küçük boru çapı kullanlması kaçınılması gereken hususlardır. Pompaya hiçbir zaman hava giriş çapından daha küçük çapta boru takılmaması en önemli kuraldır. Küçük çaplı borular verimi düşürür bir insanın pipet ile nefes almaya çalışması ile aynı sonucu verir.

27- Vakum hatlarında büküm ve dirseklerin etkileri nelerdir?

Dönemeç ve dirsekler çok uzun düz borularda olduğu gibi hava akımına karşı direnç oluştururlar. Yuvarlak dönüşler (D>3d) keskin (90°) dirseklere göre daha iyi sonuç verirler.

28- Vakum hatları veya valflerde kimi zaman oluşan buzun sebebi nedir?

Gazlar sıkıştırıldıklarında ısınır serbest bırakıldıklarında ise soğurlar. Buzun oluşması ortam atmosföründe su bulunduğunun göstergesidir.

29- Roots pompalar nedir?

Roots pompalar veya booster pompalar dönel mekanik pompalardır. Çapraz kesitli 8 şekline benzer iki çelik rotor ters yönlere döner. Yanal yüzeylerden birbirlerine temas etmezler ancak aralarında 0,01mm. Gibi bir boşluk vardır. Roots pompalar direkt atmosferik basınçta çalışmazlar bir ön pompa’ya ihtiyaç duyarlar. Maksimum diferansiyel basınçları sadece 60mbar kadardır. Ancak büyük avantajları 100 mbar -1 mbar aralığında sağladıkları büyük pompalama kapasiteleridir. Rulmanlarının yağlanması için harici yağa gereksinim duymazlar, orta seviyede ısı üretirler ve nispeten daha sessizdirler.

30- Paletli ve Roots tipi pompalar neden bir arada kullanılır?

Düşük basınçlarda dönel paletli pompaların pompalama kapasiteleri düşerken (çünki hava giderek daha seyrek hale geleceğinden pompanın bir seferde koparabileceği molekül miktarı sürekli düşer) roots pompalar maksimum verimde çalışırlar. Roots pompalar seyrek hale gelmiş havayı dönel paletli pompanın ağzına iterek daha düşük pompalama süreleri sağlarlar. 400m3/h kapasiteli bir dönel paletli vakum pompası ile 1000m3/h kapasiteli roots pompa için yapılan yatırım tek başına 1000 m3/h kapasiteli bir dönel paletli pompa için yapılandan biraz daha yüksektir ancak nihai vakumlama süresi daha kısa olacağından söz gelimi bir ambalaj makinesi daha hızlı çalışacaktır. Roots pompa makinenin yanına konulduğunda uzun borulamalar nedeniyle oluşan kayıplar asgariye indirilmiş olur. Dönel paletli pompa ile booster arasındaki oran 1:2 – 1:3 olmalıdır. Genel kombinasyonlar 250/500, 400/1000, 630/2000 şeklindedir. Eğer çok büyük hacimlerin kısa bir zaman aralığında vakumlanması gerekiyorsa bazen daha düşük oranlar seçilir (1000/1500 gibi) bu sayede üst aralıktaki (1013 – 150 mbar) pompalama süresi kısaltılmış olur. Pompa kombinasyonları akıllı kontrol mekanizmaları ve frekans dönüştürücüler ile özel ihtiyaçlara adapte olabilirler. Böylece pompalama süresi kısaltılabilir hatta daha küçük pompalar kullanılabilir.

31- Neden bir dikey roots pompa bir yatay roots pompadan daha iyidir?

En alt noktada bulunabilecek toz, çamur, kir nedeniyle oluşabilecek bir kirlenme tehtikesi yoktur ayrıca dikey boosterler daha verimlidirler.

32- Roots pompada by-pass valfinin görevi nedir?

By-pass valfi pompanın aşırı diferinsiyel basınç nedeniyle fazla ısınmasını ve hasar görmesini engeller. Ayrıca kapalı bir hacmin vakumlanmasında pompalama süresini kısaltır. By-pass valfi bulunmaya roots pompalar diğerlerine nazaran daha güçlüdür ancak
pompayı hasar görmekten korumak için ekstra dikkat gerektirirler.

33- Merkezi sistemlerde roots vakum pompalrındaki ısınma neden meydana gelir?

Booster pompanın mekanik olarak sorunsuz olduğu varsayılırsa,en oalsı neden arka basınç olacaktır. Booster nefes alamıyordur! Merkezi sistemlerde sıkça gördüğümüz şey zamanla ana hatta herbirinde ek booster bulunan ek hatlar ilave edilmesidir. Bu ek boosterlar aldıkları havyı ana kaba vakum pompalarını besleyen hatta iterler. Kaba vakum pompaları aşırı yüklenir çünkü ek boosterlar nedeniyle artan basınçla başa çıkamazlar. Diğer bir ifadeyle kaba vakum pompalarını besleyen hatta pompaların bünyelerinden geçebileceklerinden dahafazla hava itilir ve oluşan arka basınç nedeniyle booster pompalar aşırı derecede ısınır. Sabit sürücülü booster pompalar düşük basınçlarda yalnız çalışmaya uygun olarak imal edilirler.Ayrıca genel sistem performansından da bir miktar düşüş görülür. Eğer sorun giderilemezse sonuçta booster pompalar ciddi biçimde hasr görecektir. Eğer by-pass valfi bulunan akışkan tip sürücülü boosterlarınız varsa, aynı sisteme eklediğinizde soğuk olarak çalıştıklarını görürsünüz. Bunun nedeni gerçekte çalışmıyor olmalarıdır. Loblar sanki bir yel değirmeni gibi hava geçirecek, pompaların orada bulunmasının sisteme bir etkisi olmıyacaktır. Ambalaj hattı olması gerekenden çok daha yavaş ve verimsiz çalışacaktır. Bu hatlarda ambalaj kaliteside dikkat etmeniz gereken diğer konudur. Bu sorunun çözümü eğer ana besleme hattının gerektiği kadar büyük çapta olduğu varsayılırsa,kısaca kaba vakum pompalarının kapasitesini / sayısını arttırmaktır. Bir örnek vermek gerekirse, bu durum dağıtım aracı olarak kullandığınız fiesta’nın yerine büyük paralar ödeyip bir kamyon almanıza ancak güç bölümünde fiesta’nın motorunu kullanmanıza benzer. Festa motorunda herhangi bir sorun olmayabilir ancak bir kamyonun içinde kullanılmak için dizayn edilmemiştir.

34- Neden bir roots pompada ekzost hattı metal borulardan yapılmalıdır?

Gaz (hava) sıkıştırma esnasında ısınır. Çıkış tarafındaki borular fazla miktarda ısınabilir ve PVC borular (metal spiralli) ve hatta ince duvarlı metal borular deforme olup yassı hale gelebilirler.(bu durum sadece 4 – 5 saatlik bir operasyon sonrası meydana gelebilir!)

35- Neden roots pompalar ambalaj makinelerine direk bağlanabilir?

Roots pompalar hava çıkışı esnasında yağa gereksinim duymazlar, yağ dumanı ve kokusu yaymadıkları için ambalaj kalitesine etkili olmaz, ayrıca orta seviyede ısı üretirler ve nispeten daha sessizdirler.

36- Vakum pompaları ambalaj makinalarından en fazla nekadar uzakta oalbilir?

Genel olarak vakum pompası ambalaj makinasına olabildiğince yakın yerleştirilmelidir. Büyük ölçekli dönel paletli vakum pompalarında (400m3/h ve daha büyük) 10 metreye kadar mesafeler yakın olarak değerlendirilebilir. Eğer mümkün değilse pompa kombinasyonları kullanmak ve roots pompayı ambalaj makinasının olabildiğince yakınına yerleştirmek mantıklı olacaktır.

37- Ambalaj makinasında kullanılacak vakum pompası neden küçük seçilmemelidir?

Yaklaşık 100.000 Euro gibi bir yatırımla kurulabilecek tam donanımlı bir ambalaj hattında küçük kapasiteli bir vakum pompasının kullanımı (650m3/h yerine 400m3/h) size 4.000 Euro gibi (%4) bir kazanç sağlar, ancak hız ve hat kapasitesindeki düşüş %25’lere varacaktır. (2m3/min yerine 1.5m3/min.) Kayıp üretim zamanı size 4.000 Eurodan çok daha fazlasına mal olabilir.

38- Taze ve işlenmiş et ambalajlamada gerçek vakum değerleri nedir?

Taze kırmızı et için ortamdaki vakum 3 mbar yada daha altında olmalıdır. İşlenmiş et mamülleri için 10mbar’ın altındaki değerler normalde yeterlidir. Ancak bazı ürünlere bu gibi yüksek derecede vakum uygulanmamalıdır.

39- Nemli bir vakum haznesinin vakumlanması neden zordur?

Ortamda bulunan su tamamen buharlaştırılmadan vakum odası buharlaştırma basıncının altında vakumlanamaz. Ambalajın içindeki basınç daima vakum odasındakinden daha yüksektir. Dolayısıyla buharlaşma noktasına ulaşmak mümkün olmaz.

40- Neden vakum haznesindeki vakum değeri her zaman pompanın final vakum değerinden düşüktür?

Nihai vakum (teorik olara) pompanın üretebileceği en yüksek vakum değeridir. Nihai vakumda pompanın hava geçirme yeteneği kaybolur ve artık içinden hava geçiremez hale gelir. Sızıntılar, buharlaşma basıncı ve akış direnci nedeniyle vakum odasının basıncı daima daha yüksek olacaktır.

41- Neden ambalajdaki vakum değeri vakum haznesindeki değerden herzaman düşüktür?

Akış direnci, ürün yüzeyinde bulunan su buharı ve nem nedeniyle ambalaj içindeki vakum asla vakum odasındaki kadar yüksek olamaz. Pratikte bu farkın 5mbar kadar olduğu hesaplanabilir.

42- Hangi gıda ürünleri vakum gösteriminde en etkileyicidir?

Bayat, buruşmuş bir elma yada çikolota kaplı bir şekerleme saydam bir vakum ortamında en etkileyici gösterimi sağlar.

43- Hangi gıda ürünlerinde vakum uygulaması önerilmez?

Taze, pişmiş yumurta ve soğan patladıklarında büyük miktarda kirliliğe neden olabilirler.

44- Platus nedir ? Vakum hakkında bazı ilginç gerçekler.

Pilatus İsviçre’nin Lozan kentinde yerel bir dağdır. Dünyanın en sarp demir yolu sizi zirveye götürür.

45- Platus’un yüksekliği nedir?

Pilatus 21132 m yüksekliğindedir.

46- Platus’un zirvesindeki hava basıncı nedir?

Atmosferik basınç (Normal şartlarda) 800 mbar’dır

47- Platus’un zirvesinde suyun kaynama sıcaklığı nedir?

800 mbar’da su 93°C’de kaynar.

48- Platus’un zirvesinde normal bir “ beş dakikalık ” yumurtanın pişmesi nekadar zaman alır?

93°C’de “ 5 dakikalık ” bir yumurtayı pişirmek yaklaşık 8 dakika alır.

49- Sorun : Sistemdeki vakum değeri düşük?

Hava filtersini giriş süzgecini ve ekzost filtrelerini tıkanmaya karşı kontrol edin, eğer yağ koyu ve kirlenmiş ise yağ boruları pompa yağsız kalmış olablir. Boruları, vanaları, vakum ortamını vs. sızıntılara karşı kontrol edin. Pompa içerisindeki yağın önerilen seviyede olduğundan emin olun. Yağ keçeleri ve o-ringler ısı nedeniyle kırılgan hale gelmiş ve pompa yağ atmaya başlamış olabilir. Paletler rotor yarıklarına sıkışmış ve bu vakum değerinin düşmesine neden olmuş olabilir.

50- Sorun : Pompa çok ısınıyor?

Ortam ısısı 100°F’in üzerinde olabilir. Yağ gerektiği kadar sık değiştirilmemiş olabilir. Pompa yağı kirlenmiş ve gerektiği kadar yağlama ve soğutma yapmıyor olabilir. Kirlenmiş yağ, yağ filtresini ve yağ borularını tıkamış olabilir. Pompada yeterli miktarda yağ olmayabilir. Pompaya uygun yağ kullanılmamış olabilir. Pompa çevresinde yeterli hava akışı olmayabilir. Pompa veya motor fan kapakları tıkanmış yada kirlenmiş olabilir.

51- Sorun : Pompa ekzost çıkışından duman / yağ atıyor?

Pompanın 20mmHg den daha düşük basınçlarda çalıştırılması ( atmosfer basıncına yakın ) ve yoğunlaştırıcı filtrelerin havanın akış hızına yetişememeleri bir neden olabilir. Ekzost filtreleri tıkalı yada hasar görmüş, sızdırmazlık o-ringlerinden hava kaçırıyor olabilirler. Yağ geridönüşüm borusu tıkanmış ve biriken yağın pompaya geri dönüşüne imkan vermiyor olabilir. Pompanın periyodik molalar verilmeden ( Her 8 saatte bir ) atmosfere kapalı olarak aralıksız çalıştırılması yağın ekzost haznesinde birikmesine ve sonuçta ekzosttan dışarı atılmasına neden olabilir.

52- Sorun : Pompada yağ sızıntısı var?

Pompanın sürekli olarak atmosferde kapalı çalıştırılması ekzost haznesinde aşırı derecede yağ birikmesine ve sonuçta ekzost contalarından dışarı akmasına neden olabilir.Karterdeki yağ geri dönüş çıkışındaki, yağ göstergesindeki, yağ doldurma veya tahliye tapalarındaki contalar sertleşmiş, yassılmış yada kırılgan hale gelmiş ve değiştirilmeleri gerekiyor olabilir. Yağ keçeleri sertleşmiş ve yağ kaçırıyor olabilir.

53- Sorun : Vakum sisteminde yoğunlaşabilen buhar bulunuyor?

Eğer pompaya giren hava hattında yoğun şekilde su yada kimyasal buharlar varsa Fabrikamızın teknik servisi ile temasa geçmeniz ve sorunun üstesinden nasıl geleceğiniz hakkında bilgi almanızı önemle tavsiye ederiz.